De ‘logische’ Jezus

Logos, Christusdimensie en de 21e eeuw.
Een antwoord op kerk, bijbel en new age.

Met een voorwoord van prof. dr. C. J. den Heyer.

In zijn voorwoord schrijft de Kamper hoogleraar C.J. den Heyer over de samenspraak tussen de theoloog en de historicus. Daarmee wordt de kern van dit boek geraakt. Jezus die reeds Christus en Zoon van God was bij de geboorte is volgens de auteur een theologische constructie die niet gesteund wordt door authentiek bronmateriaal. Hij toont aan de hand van oude teksten (o.a. citaten bij vroegchristelijke kerkvaders) aan dat deze bronnen werden geretoucheerd om een theologisch denkbeeld tot een historische gebeurtenis om te vormen. De latere dogmavorming omtrent de maagdelijkheid heeft meer te maken met een steeds mindere waardering van de seksualiteit dan met betrouwbare historische overlevering. De zeer oude joods-christelijke opvattingen dat Jezus tot Christus werd bij de doop in de Jordaan werden later afgedaan als de ketterij van het adoptianisme. Toch getuigen vele bronnen van de indaling van de Logos tijdens deze doop. De ‘logische’ Jezus blijkt een historisch feit! Altijd was er al een zekere spanning tussen de aardse mens Jezus van Nazareth en de Christus van de verkondiging. Ooit hebben kerkelijke prelaten bepaald dat Jezus twee ‘naturen’ had, een menselijke en een goddelijke. Dat heeft diepe sporen nagelaten. In dit boek gaat de auteur diep in op de beelden van Jezus zoals die gevormd zijn voegen de pas ontdekte bronnen, zoals de Nag Hammadi-geschriften, daaraan toe? En hoe staat het met de ‘joodse kant’ van de zaak? Hoe kunnen we kijken naar de opzienbarende resultaten van het onderzoek naar de historische Jezus? En wat moeten we met de Christusopvattingen van mensen als Drewermann en Steiner, of met ‘moderne apokriefen ‘ als A Course in Miracles? Aan de hand van nauwgezet onderzoek komt de auteur in het laatste hoofdstuk tot een verrassende ontdekking. De ‘logische’ Jezus draagt alle beelden, van kerkelijk tot new age, van wijsheidsleraar tot de Zoon van God, in zich. Theologie, bijbel, Nag Hammadi, joodschristendom, historiciteit en openbaring blijken allen een deel van een geheim in zich te dragen. Ze leiden echter nog steeds een eigen leven. Vaak is men geneigd om elkaar daarbij uit te sluiten. Toch ligt er een verbinding. Diep verborgen. Maar zei Jezus niet ooit: ‘Er is niets verborgen dat niet openbaar zal worden’.

Voor dit Jezusboek heeft de schrijver zich zeer breed georiënteerd in een veelheid van geschriften (te oordelen naar de literatuuropgave van dertien bladzijden). Dit blijkt ook uit een zeer uitgebreid notenapparaat van bijna achthonderd nummers. Tussen een proloog en een epiloog lezen we over Jezusbeelden, namelijk de theologische, bijbelse, apocriefe, joodse, historische en alternatieve Jezus. Ondanks deze prijzenswaardige, veelbelovende opzet maken we enige belangrijke opmerkingen. De voornaamste rode draad is de gnostische benadering vanuit de apocriefe literatuur en de discussie daaromtrent: er is veel aandacht voor de 114 woorden van het Thomasevangelie. Daarnaast ontbreken bijvoorbeeld de Jezusbeelden van de apocalypticus en de eschatologische profeet. Er wordt te weinig onderscheid gemaakt wat betreft de waarde van de gegevens, tussen vreemde ontwikkelingen en wetenschappelijke inzichten. Helaas missen we de fundamentele opvattingen over Jezus’ leven bij de grote theologen van onze tijd. Als we rekening houden met deze (te) beperkte zienswijze – de schrijver is een erudiet historicus en geen exegeet – dan ligt hier voor een bijbel-geïnteresseerde veel stof voor studie en overdenking, maar vanuit een bepaalde hoek en over een beperkt terrein.

Redactie

De ‘logische’ Jezus

ISBN 9789020282078
Logos-reeks, Hardcover, 195 pag.
Ankh Hermes, Deventer, 1999
tweede druk, 2002

Bestel het boek tweedehands via boekwinkeltjes.nl.

Logos, Christ-dimension and the 21st century.
An answer to the church, the bible and New Age.

With a foreword by prof. dr. C.J. den Heyer.

Aanvullende informatie over de Engelse vertaling.